Füsun ALTINOK; Kediname 68 Ne Dedin Bana?

0

Yapay zeka çıktı, mertlik bozuldu diyeceğim, Köroğlu yattığı yerde solundan sağına dönecek. Delikli demirden, tüfekten nereye geldik.
Yakında hayvan sesleri insan diline çevrilecek. Hem de bir tasma ile.

Pekin merkezli internet arama devi firma Baidu, Çin’de bu iş için atağa geçti bile.
Patente göre önerdiği sistem, yalnızca ses kayıtlarından elde edilen vokal sesleri değil, aynı zamanda ‘vücut dili, davranış değişiklikleri ve diğer biyolojik işaretleri’ de içeren çeşitli hayvan verilerini topluyor.
Hayvanın duygusal durumunu tanıyacak şekilde tasarlanan yapay zeka destekli işlemlerle tüm bunlar Çince veya İngilizce’ye çevrilecek.

İşe uygun musun?

Kedinizin miyaooo diye çıkan sesiyle size ne dediğini anında öğrenmek imkansız gibi mi görünüyor? Lütfen!
İş başvurularında mimiklerinizden yüz analizi yapan yapay zeka, sizin bu işe uygun olup olmadığınızı puanlıyor. Deneme süresiymiş, biraz bakalımmış yok… Kişisel gelişim, motivasyon koçu videolarına abone olsan da program seni mimiklerinden şıp diye enseliyor.

Tabii yüklenmiş tüm veriler insan kontrolünde dense de süreç, bu sistemin kendi kendine karar vereceğine dair korkuları taşıyor.
Hemen bir örnek; Pentagon’un savaş için ürettiği testlerde yapay zeka pilotları, insan pilotlardan daha agresif ve nereyi vuracağına kendisi karar veriyor. Eşhedü. ..
ABD’deki demokratlar ve nüfuzlu lobiler panik ataklar geçiriyor ama aslında tuhaf profilli Trump da nereye saldıracağını yapay zekaya emanet ediyor mu acaba?

Kedim ne diyor?

E, kedim veya köpeğim bana ne diyor, kime ne faydası olacak diye düşünenler için projenin türler arası iletişimin doğruluğu ve verimi artıracağını söylüyor firma sözcüsü.

Aklıma gelen başka konu; Japon, Rus, karşıma geçip konuştuğu zaman hiçbir şey anlamıyorum. Peki farklı coğrafyalarda yaşayan hayvanlar için bu geçerli olabilir mi? Koreli horoz ile Amerikalı horoz bir araya gelse iletişim kurabilir mi? Yapay zeka hayır diyor.
Haksız değilmişim. Yalnız köpek, balina artık lehçe ve aksan farkından mıdır bilinmez, zamana ihtiyaç duyuyormuş. “Benim koyunum bile Avrupa’nın koyunundan bir başka meeliyor.” diyen Nihat Doğan’a elbette hak vermiyorum da, düşünceler işte.

Hayvanların dili var mı?

İki kedi kıyasıya kavga ederken iletişim halindeler. Tüyler yumak yumak havada uçuşuyor. Önce başlar birbirine doğru yamulmuş, kuyruklar sert sert hareket ediyor. Miyavlamalar çığlıklara dönüşürken “Çok sesli miyavlıyorsun, kes sesini” der mi? Düşünebiliyor mu ki?

Evdeki pisicanlarımız örneğin, acıktığında, sevilmek istediğinde mırlar ve yanımıza gelir. Bu onun o anki isteğidir. Fazlası yok. Bu iletişim yapay zeka ile geliştiğinde o yumuş yumuş minnoşun hakkımda ileri geri konuşup küfür edeceğini sanmıyorum. Ama program “Yeter be, iki lokma vereceksin, amma kastın” olarak bir çeviri yaparsa tüylüyle aramızda bir gerginlik olabilir.

Farklı olarak arıların dansla bal kaynağının yerini arkadaşlarına anlattıkları biliniyor. Bize kızınca direkt sokuyor zaten.

Arka bahçedeki kargalara bakıyorum. Bir parça bir şey attığımda birinin görmesi yetiyor. Bir kaç kez o berbat sesiyle öterek arkadaşlarını çağırıyor. “Millet, o kadın yine bir şeyler atıyor, koşun” diyor olabilir.

Hayvanın ne dediğini çözdürdük diyelim; onları yiyebilir miyiz? Adam tam tavuğu kesecekken horoz yapmaaaa diye feryat ediyor, civcivler anneee diye bağırışıyorlar. Türler arası iletişim için çok zamana ihtiyaç var gibi.

Bu konu epeydir araştırılıyor aslında. Hayvanların ne dediğini anlayan uygulama. Örneğin MeowTalk adındaki uygulama birçok kedi sahibi tarafından biliniyor. Uygulama önce kedinin sesini kaydediyor ve ne anlama geldiğini belirlemek için çalışıyor.
Kedi dostları için bir özellik daha düşünülmüş. Veri tabanı oluşturup kullanılabilmesi için kolay bir kullanım kılavuzu yapılmış.
Şimdi bunu daha da kolay hale getirmek için bir tasma tasarlanmış. Tüylünün ne dediği anında deşifre olacak. Beni yalnız bırak triplerini duymak bakalım ne etki yaratacak?

Füsun ALTINOK
Önceki Bölüm