Özellikle son zamanların en merak edilen konularının başında deprem ile ilgili çeşitli bilgiler gelmektedir. Bunlardan biri de hayvanların depremi önceden hissedip hissetmediklerine dair konuşulanların gerçek olup olmadığıdır.
Halk arasında hayvanların depremi önceden hissederek huzursuz olduklarına dair bazı söylentiler ve inanışlar yer almamaktadır. Bilim insanları ise bu durumu halk arasındaki bilinen söylenceler dışında bir açıklama ile ifade etmektedirler. Özellikle bazı hayvanların nerede olurlarsa olsunlar depremi önceden hissedebildikleri ve bazılarının insanları ve diğer hayvanları bu konuda uyardıkları da söylenceler arasındadır.Play Video
Özellikle fillerin ve kuşların depremi çok önceden hissettikleri söylenmektedir. Ancak bu durumun da bilimsel araştırmalar sonucunda yapılan bir açıklaması vardır. Bilim insanları alanları gereğince bilimsel olarak baktıkları ve ele aldıkları bu konuyu bilimsel olarak açıklamışlardır.
Hayvanların deprem olmadan çok önce olacak sarsıntıları kaç şiddetinde olursa olsun hissettiklerine dair bazı söylenceler dolanmaktadır. Halk arasında bu şekilde yorumlanan ve düşünülen bu durum bilimsel olarak da açıklanmıştır.
Buna göre özellikle bazı hayvanlar çok düşük frekanslarda olan sesleri işitebilmektedir. Kemirgen hayvanlarsa insan kulağı tarafından algılanamayacağı sesleri duyabilmektedir. Örnek olarak parçalanan kayalardan çıkan çok yüksek frekans dalgaları bu hayvanlar tarafından duyulabilmektedir.
Bilim insanları hayvanların depremin öncül olan sarsıntılarını dakikalar ve saniyeler önce hissedebileceklerini savunmaktadır.
Depremin merkezinde sarsıntılar etrafa şok dalgaları şeklinde yayılır. Bu süreçte insanlar genel olarak ilk dalgaları hissetmezler. Hayvanlar ise bu dalgaları hissedebilirler.
Hayvanların bilimsel açıdan depremi önceden hissederek insanları uyarmaları mümkün olabilir mi?
Çok eski çağlardan bu yana, hayvanların birçok doğal afeti ve felaketi çok önceden hissettiğine inanılmaktadır. Bilim insanları insan vücudunun algılayamadığı titreşimleri cihazlar aracılığı ile tespit ederlerken hayvanların da bu konuda oldukça hassas oldukları fark edilmiştir.
Halk arasında evcil hayvanların ve çiftlik hayvanlarının depremi çok önceden hissettiği konuşulsa da ve buna inanılsa da aslında bu durumun bilimsel açıklaması farklıdır. Araştırmacılar ve bilim insanları hayvanların deprem için bir uyarı sistemi olarak görülmemesi gerektiğini savunmaktadır. Almanya’daki bilim insanları 2020 yılında bu konu ile ilgili bir çalışma yayınlamışlardır.
Çalışmaya göre deprem açısından son derece hareketli bir bölge olduğu tespit edilen Kuzey İtalya’da hayvanlara takip cihazı takılmış ve hareketleri izlenmiştir. Yapılan deney doğrultusunda depremden önce inekler, koyunlar ve köpekler anormal davranışlar sergilemişlerdir. Aylar boyunca bu hayvanların hareketleri izlenmiştir.
Bunun sonucunda bölgede hayvanların rahatsız olduğu ve takip cihazlarına sinyal gönderdikleri süreçlerde toplam olarak 18 bin adet deprem olduğu görülmüştür. Hayvan davranışlarının depremin merkez üssü uzaklıklarına göre değişkenlik gösterdiği de araştırma sonuç yapılan tespitler arasında yer almaktadır.
Hayvanlar deprem dalgalarını önceden hissedebilirler mi?
Bazı bilim insanlarına göre bazı hayvanlar bir depremden saniyeler ya da dakikalar önce anormal davranışlar sergilemektedir. Bu davranışlar bilim insanları tarafından iki tür sismik dalga arasındaki fark ile açıklanmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırmalar Kurumu’na (USGS) göre bir depremden önce bazı hayvanlar bu titreşimleri hisseder ve çeşitli anormal davranışlar sergilerler.
USGS tarafından yapılan bilgilendirmeye göre çok az kişi deprem kaynağından en hızlı şekilde ilerleyen ve daha büyük bir S dalgasından önde gelen daha küçük P dalgasını fark edebilir. Oysa birçok hayvan daha keskin duyulara sahip olduğu için S dalgasından önceki P dalgasını da hissedebilmektedir.
Bunun dışında sismoloji makinelerinin analiz ve tespit ettiği ilk sarsıntılar erken uyarı sistemleri ile depremleri tahmin etmek amacı ile de kullanılmaktadır.
