“EVRENİN ARKA PLAN MÜZİĞİ”
Bilim insanları, kara delikler gibi evrende dolaşan, birbiri etrafında dönen ve çarpışan dev nesnelerin çıkardığı “sesi” ilk kez saptadıklarını açıkladılar. Açıklamaya göre “işitilen”, söz konusu etkileşimin ürettiği yer çekimi dalgalarının düşük frekanslı sesi.
Açıklama, 10 yıldır küresel iş birliği yaparak söz konusu “süper yalpalanmalar” üzerinde çalışan bilim insanlarının oluşturduğu NANOGrav adlı topluluk tarafından yapıldı.
EINSTEIN, 100 YIL ÖNCEKİ TEORİSİYLE HAKLI ÇIKTI.
Konu, Albert Einstein’in teorisine dayanıyor. Einstein, 1916’da gerçekten çok ağır objelerin uzay zamanda hareket ettiklerinde bir kumaş boyunca yayılan dalgacıklar gibi yalpalanmalar oluşturdukları teorisini ortaya atmıştı. Einstein’a göre, evrendeki dev nesnelerin yer çekimi dalgaları, gerilme ve sıkıştırma yaratarak uzayın dokusunu etkiliyordu.
Yaklaşık 100 sonra 2015’te LIGO adı verilen bir çalışmayla uzaydaki yer çekimi dalgalanmalarının varlığı kanıtlanmış ve Einstein’ın teorisi doğrulanmıştı. LIGO projesini yürütenler Nobel ödülü kazanmışlardı.
“CIVILTILAR, TENORLAR, BASLAR”
Son küresel koordineli çalışmayla çarpışan kara deliklerin çok düşük de olsa frekansı yakalandı. Bilim insanları bu frekansın ürettiği sesi “cıvıltıya” benzettiler. Bu “cıvıltılar” kara deliklerin veya galaksilerin çarpıştığı belirli anlarda işitiliyor. NANOGrav ekibi, olayı “evrenin arka plan plan müziği” olarak tanımlıyor.
Müzik metaforuyla bir benzetme daha var. Colombia Universitesi’nden astrofizikçi Szabolcs Marka, “Birbirlerinin yörüngesinde yavaş ve sakin bir şekilde dönen süper cüsseli kara delik ikilileri, kozmik operanın tenorları ve baslarıdırlar” diyor.
KAYNAK: AP
