Habercilikte işten dönen muhabirlere editörleri yaygın olarak “ne çıktı” sorusunu sorarlar.
Washington’daki ABD-Ukrayna-Fransa, Almanya, Birleşik Krallık, İtalya, Finlandiya liderleriyle Avrupa Birliği ve NATO yetkililerinin katılımıyla yapılan görüşmeleri izleyen habercilerin söz konusu soruya verdikleri yanıtlar derlendiğinde rafine bir cevap bulmak mümkün oluyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya topraklarına Washington’dan daha yakın olan Amerika’nin malı Alaska’da Rus lider Putin’le yaptığı görüşmenin ardından Washington’da önce Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky ile görüşmüştü. İki lider daha sonra Zelensky’e destek için Washington’a giden Avrupalı liderlerle ve AB, NATO yetkilileriyle topluca bir araya gelmişlerdi.
Konu elbette Ukrayna’nın Rus işgaline karşı savaşı ve barış arayışıydı.
Bu buluşmalarla ilgili değerlendirmeler ele alındığında 4 başlıkta yoğunlaşma görülüyor.
1-Putin Zelensky görüşmesi olasılığı.
ABD Başkanı Donald Trump, görüşmelerin ardından kendi sosyal medya platformu Truth Social’da yaptığı paylaşımda Putin’i arayarak Zelensky ile buluşmasını önerdiğini duyurdu.
Trump’ın verdiği bilgiye göre, ABD Başkanı Rus lidere, belirlenecek bir yerde önce Zelensky-Putin görüşmesinin yapılabileceğini daha sonra kendisinin de katılacağı üçlü bir zirvenin gerçekleşeceğini söyledi.
Trump’ın bu açıklamasının ardından Beyaz Saray da bir açıklama yaparak Washington’daki buluşmalardan sonra Trump’la Putin arasında 40 dakikalık bir görüşme olduğunu duyurdu.
2-Avrupalı liderler Trump’ın ateş kesten geri adım atmasından rahatsız.
Alaska’daki ve Washington’daki zirve öncesi Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky, defalarca önce bir ateş kes olması gerektiğini belirtiyordu.
Ancak Trump’ın Putin’le yaptığı Alaska zirvesiyle ilgili açıklamalarda iki lider bir aradayken ateş kesin lafını bile etmediler.
Trump, daha sonra “ateş kes gerekli mi bilmiyorum” dedi; bununla da yetinmedi Ukrayna’ya yönelik olarak ver kurtul diye algılanacak açıklamalar yaptı.
Haberlere göre, Washington’daki zirvede Avrupalı liderler ateş kesin bir kenara itilmesinden rahatsız olduklarını ilettiler. Ancak bu açıklamalara pek yansımadı.
Cılız da olsa tek net itiraz Almanya Başbakanı Friedrich Merz’den geldi. Merz, “Ukrayna’daki savaşla ilgili olarak bir dahaki toplantının ateş kes olmadan gerçekleşeceğini pek tahayyül edemiyorum. Bunun üzerinde çalışalım ve Putin’e baskı yapalım” dedi.
3- Trump güvenlik garantisine dair ipucu verdi.
ABD Başkanı Ukrayna Lideri’ne savaşın sonuçlanması halinde ülkesinin Ukrayna’nın güvenliğini garanti altına almaya yardımcı olacağını söyledi.
Ancak Trump, yardımın kapsamını ortaya koymadı.
Trump’ın diplomasideki pek çok adımı gibi bu son açıklaması da aniden akla gelmiş de söylenmiş izlenimi yarattı.
Nitekim gazeteciler bu konuda ABD Başkanı’na sorular sordular. Ukrayna’da Amerikan askeri varlığını gündeme getirdiler. Trump bu olasılığı dışlamadı.
Donald Trump Avrupa’nın Ukrayna’nın güvenliği açısından ilk hat olduğunu belirtti ve kendilerinin de buna dahil olacaklarını söyledi.
“Onlara iyi bir koruma sağlayacağız” diye konuştu.
4- Avrupa’nın diplomatik kifayetsizliği.
Dünyanın görece zengin finansal olarak güçlü ülkelerinin bir arada yer aldığı Avrupa kıtasının önde gelen ülkeleri ABD başkentinde görsel olarak bir gövde gösterisi ortaya koymuşlardı; Washington’a çıkartma yapmışlardı. Fransa’nın Cumhurbaşkanı, Almanya, Birleşik Krallık, İtalya ve Finlandiya başbakanları, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı, Hollanda eski başbakanı olan NATO Genel Sekreteri görünüşte Ukrayna’ya destek olarak oradaydılar.
Ancak hiçbir etkileri görülmedi.
Fotoğalarda görünmek dışında varlıklarını bile ortaya koyamadılar.
Trump’a laflarını geçiremediler.
Bu arada, Washington’daki kritik diye duyurulan hatta tarihi olduğu bile öne sürülen görüşmeden ne çıktı sorusuna verilebilecek bir yanıt daha var.
“Sayın editörüm hiçbir şey çıkmadı ama bir haber yazabilirim”.
