Son Araştırma: Kaybedilen dişleri yeniden çıkaracak yeni ilaç
Diş kaybı erişkinlerde yaygın bir sorun ve yaşam kalitesinin düşmesine neden olur. Şu anda, bu sorunun çözümleri arasında yapay dişler ve implantlar bulunuyır.
Ancak, bunlar “gerçek dişler” kadar iyi değildir ve yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştirmezler.
Şimdi, Japon bilim adamları, yeniden büyüyen dişleri mümkün kılabilecek bir keşifte bulundu.
Hayvan çalışmaları ile, USAG-1 geninin antikorunu kullanarak baskılanmasının etkili bir şekilde diş büyümesine yol açabileceğini buldular.
Kyoto Üniversitesi ve Fukui Üniversitesi’ndeki bilim adamları tarafından yapılan yeni bir çalışma, umut verici gözüküyor.
Ekip, bir gen için bir antikorun – uterin sensitizasyonla ilişkili gen-1 veya USAG-1’in – konjenital bir durum olan diş agenezisinden muzdarip farelerde diş büyümesini uyarabildiğini bildiriyor.
Makale Science Advances’te yayınlandı.
Normal yetişkin ağzında 32 diş olmasına rağmen, doğuştan gelen rahatsızlıklardan dolayı nüfusun yaklaşık %1’inde az ya da çok diş vardır. Bilim adamları, yetişkinlerde dişlerin yenilenmesi için ipucu olarak çok fazla dişe sahip vakaların genetik nedenlerini araştırdılar.
Çalışmanın baş yazarlarından biri ve Kyoto Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde kıdemli öğretim görevlisi olan Katsu Takahashi’ye göre, diş gelişiminden sorumlu temel moleküller zaten tanımlanmış durumda.
Takahashi, “Bireysel dişlerin morfogenezi, BMP veya kemik morfogenetik proteini ve Wnt sinyali dahil olmak üzere çeşitli moleküllerin etkileşimlerine bağlıdır” diyor.
BMP ve Wnt, diş gelişiminden çok daha fazlasına dahil olur. İnsan vücudu bir kuru üzüm kadar bile olmadan çok sayıda organ ve dokunun büyümesini modüle ederler. Sonuç olarak, yan etkiler tüm vücudu etkileyebileceğinden, aktivitelerini doğrudan etkileyen ilaçlardan genellikle kaçınılır.
Ekip, özellikle diş gelişiminde BMP ve Wnt’yi antagonize eden faktörleri hedeflemenin daha güvenli olabileceğini tahmin ederek, USAG-1 genini düşündü
“USAG-1’i bastırmanın diş büyümesine fayda sağladığını biliyorduk. Bilmediğimiz şey bunun yeterli olup olmayacağıydı,” diye ekliyor Takahashi.
Bu nedenle bilim adamları, USAG-1 için çeşitli monoklonal antikorların etkilerini araştırdılar. Monoklonal antikorlar yaygın olarak kanserleri, artriti ve aşı geliştirmeyi tedavi etmek için kullanılır.
USAG-1, hem BMP hem de Wnt ile etkileşime girer. Sonuç olarak, antikorların birçoğu farelerde düşük doğum ve hayatta kalma oranlarına yol açarak hem BMP hem de Wnt’nin tüm vücut büyümesi üzerindeki önemini doğruladı. Bununla birlikte umut verici bir antikor, USAG-1’in yalnızca BMP ile etkileşimini bozdu.
Bu antikorla yapılan deneyler, farelerde diş sayısını belirlemek için BMP sinyalinin gerekli olduğunu ortaya çıkardı. Ayrıca, tek bir uygulama tam bir diş oluşturmak için yeterliydi. Sonraki deneyler gelinciklerde aynı faydaları gösterdi.
Gelincikler, insanlara benzer diş modellerine sahip difiyodont hayvanlardır. Bir sonraki planımız, antikorları domuzlar ve köpekler gibi diğer hayvanlar üzerinde test etmek,” diye açıklıyor Takahashi.
Çalışma, monoklonal antikorların diş rejenerasyonu üzerindeki faydalarını gösteren ilk çalışmadır ve şu anda yalnızca implantlar ve diğer yapay önlemlerle çözülebilen klinik bir sorun için yeni bir terapötik çerçeve sunmaktadır.
“Geleneksel doku mühendisliği diş rejenerasyonu için uygun değildir. Fukui Üniversitesi’nden çalışmanın başka bir yazarı olan Manabu Sugai, çalışmamız hücresiz moleküler tedavinin çok çeşitli konjenital diş agenezisi için etkili olduğunu gösteriyor.
