Bu gece Hıdırellez! (5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan gece)
Mevsimlik bir bayram olarak kutlanan Hıdırellez, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’nde yer alıyor.
Hıdırellez 2023 yılında 5 Mayıs Cuma akşamı başlayacak, 6 Mayıs Cumartesi günü ikindi ezanında bitecek.
Bazı yörelerde Bahar Bayramı adıyla da anılan Hıdırellez özellikle Türk dünyasında kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Hızır ve İlyas’ın yeryüzünde buluştukları gün olduğu sayılarak kutlanmaktadır.
Hıdırellez’in kutlanış amacı; kış ayının sona erip baharın gelmesi ve yaz ayına girişi kutlamak adına her yıl ülkemizde 5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan gece kutlanır. Hıdırellez 2023 yılında 5 Mayıs Cuma akşamı başlayacak, 6 Mayıs Cumartesi günü ikindi ezanında bitecek.
İlk çağlardan itibaren Mezopotamya, Anadolu, İran, Osmanlı itibariyle Balkanlar ve hatta bütün Doğu Akdeniz ülkelerinde bahar ya da yazın gelişiyle belli başlı sevinç kutlamaları yapılmaktadır.
Kimi yazılı eserler bu tipteki en eski ritüellerin milattan evvel Mezopotamya’daki Ur şehrinde yapıldığını göstermektedir. Kışın bitişiyle ‘Tammuz’ ismi altında kutlanan bu ritüeller Mezopotamya ovasını sulayan Fırat ve Dicle nehirlerinin uyaran gücünü temsil etmektedir.
Hızır’ın; yaşam suyu (ab-ı hayat) içerek ölümsüzlüğe ulaşmış; özellikle de baharda insanlar arasında dolanarak, bolluk ve sağlık dağıtan, darda kalıp başı sıkışanlara yardım eden bir veli (Tanrı nazarında makbul, ermiş bir ulu) veya nebî (peygamber) olduğuna inanılır. Hüviyeti tam olarak bilinmese de halk arasında ve İslam mitolojisinde bir Hızır geleneği vardır. Hızır’ın bir isim değil, bir lakap olduğu genel olarak kabul gören bir kanaattir. Ancak çeşitli kaynaklarda adı ve nesebi hakkında çeşitli fikirler öne sürülmüştür. Bazıları Hızır ile İlyas peygamberin aynı şahıs olduklarını öne sürmüştür.
Halkın Hızır hakkında kanaat ve inanışı onun ebedi olduğu ve baharda tabiatın uyanmasını sağladığı yönündedir. Anadolu’dan başka Kafkasya, Trakya, Kırım, Azerbaycan ve Suriye’nin birçok yerinde makamları vardır; bu da onun İslam aleminde hemen her yerde varlığına inanılan, ancak belirli bir kişi olmadığı bir simgeden ibaret olduğunu anlatır. Hızır doğasal bir durumu, baharla vücut bulan yaşamın tazelenmesini simgeler.
