Türkiye, sahip olduğu coğrafi çeşitlilik sayesinde birçok canlı türüne ev sahipliği yapıyor. Bu canlılar arasında dikkat çekenlerden biri de yılanlar. Özellikle kırsal bölgelerde yaşayanlar için zaman zaman endişe kaynağı olan bu sürüngenler, aslında doğanın önemli bir parçası. Ancak bazı türleri insanlar için zehirli olabilir ve dikkat edilmesi gerekir.
TÜRKİYE’DE GÖRÜLEN ZEHİRLİ YILAN TÜRLERİ
Türkiye’de yaşayan yılan türlerinin yalnızca küçük bir bölümü zehirlidir. Ancak bu türler, özellikle kırsal kesimlerde yaşayanlar için bilinçli olunması gereken canlılardır.
İşte Türkiye’de rastlanan başlıca zehirli yılan türleri…
KOCA ENGEREK (MACROVIPERA LEBETINA)
Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde yaygındır. 1,5 metreye kadar uzayabilir. Gri, sarı ya da kahverengi tonlarında, kalın gövdeli bir yılandır. Hemotoksik (kan hücrelerini etkileyen) zehri nedeniyle ısırması ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Tarla ve taşlık alanlarda yaşar, genellikle insanlardan kaçar.
KÜÇÜK ENGEREK (VIPERA AMMODYTES)
Trakya ve Karadeniz’in iç bölgelerinde görülür. Burnunun üstündeki belirgin çıkıntı ile tanınır. Renkleri yaşadığı bölgeye göre değişir. Zehri güçlüdür, sinir ve kas sistemini etkileyebilir. Ani temaslardan kaçınmak önemlidir.
BOYNUZLU ENGEREK (VIPERA XANTHINA)
Karadeniz kıyı şeridinde yaşar. Adını göz üstündeki boynuz benzeri çıkıntıdan alır. Zehri hücre yapısına zarar verir, özellikle yaz aylarında aktiftir. Taşlık ve nemli alanlarda saklanır.
KAFKAS ENGEREĞİ (VIPERA KAZNAKOVI)
Sadece Doğu Karadeniz’in yüksek ormanlarında bulunur. Türkiye’nin en nadir yılan türlerinden biridir ve nesli tehlike altındadır. Zehri oldukça etkilidir ancak doğada görülme sıklığı düşüktür. Karşılaşıldığında müdahale edilmeden uzaklaşılmalıdır.
TÜRKİYE’DEKİ DİĞER YILAN TÜRLERİ
Türkiye’de yaşayan yılanların çoğu zehirsizdir ve insanlara zarar vermez. Ancak dış görünüşleri nedeniyle zaman zaman zehirli türlerle karıştırılırlar:
Çukurbaşlı Yılan (Eirenis modestus): Küçük yapılı, gri tonlarda ve tamamen zararsız. Bahçelerde görülebilir.
Kör Yılan (Xerotyphlops vermicularis): Solucanı andıran, toprak altında yaşayan zararsız bir tür.
Siyah Yılan (Dolichophis jugularis): Uzun yapılı, farelerle beslenen ve tarım için faydalı bir tür.
Kutsal Yılan (Platyceps najadum): Hızlı hareket eder, kahverengi ince gövdelidir. Zehirsizdir.
Benekli Engerek (Vipera berus): Bazı bölgelerde görülen zehirli bir türdür, ancak nadiren insanlarla karşılaşır.
ZEHİRLİ YILANLAR İLE KARŞILAŞILDIĞINDA NE YAPILMALI?
Bir yılanla karşılaşıldığında paniğe kapılmadan yavaşça uzaklaşmak en doğru yaklaşımdır. Yılanların çoğu, saldırgan değildir ve tehlike hissetmedikçe insanlara zarar vermez. Zehirli bir tür tarafından ısırılma durumunda ise en kısa sürede hastaneye başvurulmalıdır. Isırılan bölge hareket ettirilmemeli, sıkı bir şekilde bağlanmamalıdır. Tıbbi yardım gelene kadar kişi sakin tutulmalıdır.
YILANLARIN DOĞADAKİ ROLÜ VE KORUNMASI
Yılanlar, ekosistemin dengesi için oldukça önemlidir. Özellikle tarım alanlarında kemirgenlerle beslenerek zararlıların kontrol altına alınmasına yardımcı olurlar. Bu nedenle her yılan zararlı ya da yok edilmesi gereken bir canlı değildir. Zehirli olan türler bile, doğadaki rollerini yerine getirirken insanlarla temas etmedikleri sürece tehdit oluşturmazlar.
Alıntı: Cumhuriyet.com.tr
