Karanlık Çağ’da doktora gitmek korkutucu bir ihtimal gibi görünebilir.
Ancak araştırmacılar artık ortaçağ tıbbının aslında düşündüğünüzden ‘çok daha karmaşık’ olduğunu söylüyor.
Binghamton Üniversitesi’nde tarih doçenti olan Dr. Meg Leja, “Bu el yazmalarında gördüğünüz birçok şey şu anda internette alternatif tıp olarak tanıtılıyor, ancak bunlar binlerce yıldır var.” diyor.
Muhtemelen beşinci yüzyıla ait bir metin, ‘ dökülen saçlar’ için özellikle çarpıcı bir tedavi öneriyor.
Yazar şunu öneriyor: ‘Tüm kafayı taze yaz kekiği, tuz ve sirkeyle kaplayın. [Sonra] yağla karıştırılmış yanmış yeşil kertenkele külleriyle ovun.’
Karanlık Çağ’ı çoğu zaman geri kalmış ve barbarca bir dönem olarak görürüz; ancak araştırmacılar artık çok farklı bir bakış açısı ortaya koyuyor.
Erken Ortaçağ Latin Tıbbı Külliyatı, 11. yüzyıldan önceki yüzlerce tıbbi el yazmasını bir araya getirerek bilinen metinlerin sayısını ikiye katlıyor.
Tıpkı bizim bugün yaşadığımız gibi, Karanlık Çağ olarak adlandırılan dönemde insanlar beslenmelerine, sağlıklarına, saçlarına ve ciltlerine takıntılılardı.
Projenin ortaklarından Utrecht Üniversitesi’nden ortaçağ tarihçisi Dr. Carine van Rhijn, MailOnline’a şunları söyledi: ‘İnsanlar güzel görünmeye, güzel kokmaya, güzel saçlara sahip olmaya özen gösteriyor, sivilcelerle, sert seslerle veya kötü tırnaklarla uğraşıyorlardı.
‘Bu, muhtemelen Orta Çağ’ın başlarında bulmayı bekleyeceğiniz bir şey değil.’
Ve bu ‘tedavilerin’ bazıları kulağa çılgınca gelse de, çoğu zaman çarpıcı modern paralellikleri vardır.
Bir başka metinde, sabun otu suyunun domuz yağıyla karıştırılarak el ve ayaklar için bir merhem yapılması öneriliyor.
Günümüzde de domuz yağı ve sabun otu artık doğal nemlendirci olarak tanıtılıyor.
Ortaçağda baş ağrısı çeken hastalara, şeftali çekirdeğini gül yağıyla karıştırıp başlarına sürmeleri tavsiye edilirdi.
Kulağa tuhaf gelse de 2017 yılında yayınlanan bir araştırma, gül yağının migren ağrısını hafifletmeye gerçekten yardımcı olduğunu ortaya koydu.
Ancak ortaçağ cilt bakımı tavsiyelerinin hepsi bu kadar mantıklı değildi; örneğin, ‘eski peyniri ve balı karıştırıp yedi gün boyunca kabuklu kaval kemiğine uygulamak’ gibi.
Daha da modern bir örnek, 6. yüzyıldan kalma bir teolojik metnin kenar boşluklarından geliyor.
Kitabın sahiplerinden biri, küçük bir boşluğa ‘göbek eritici poska’ tarifini karalamıştı.
Tarifte şunlar isteniyor: ‘On dokuz yumurta kabuğu dolusu sade su. Üç yumurta kabuğu dolusu sirke. Bir yumurta kabuğu dolusu tuz karışımını için.
Dr. van Rhijn, ortaçağ insanlarının sağlıklı kalmanın bir yolu olarak beslenmelerine son derece önem verdiklerini söylüyor.
‘Yılın her ayında sağlıklı kalmak için ne yiyip içmeniz gerektiğini anlatan birçok metin bulduk’ diyor.
Ancak ortaçağ insanlarının motivasyonları, bugün sosyal medyada sağlık tüyoları paylaşan insanların motivasyonlarından biraz farklıydı.
Dr. van Rhijn şöyle diyor: ‘İnsanlar örneğin kilolarıyla pek ilgilenmiyorlardı, vücutlarındaki dengeyi korumak istiyorlardı.
‘Yani: Yılın en sıcak aylarında sizi serinletecek şeyler yersiniz, ya da kışın sizi ısıtacak şeyler yersiniz.
Bu tavsiyelerin bir kısmı, herhangi bir modern sağlık blogunda okuyabileceğiniz türden şeyler gibi görünüyor.
Örneğin mercimek, ‘gaz yaparak mideyi hareket ettirir ama bağırsak sağlığına pek faydası olmaz’ken, ‘arpadan yapılan ekmek kabızlığı giderir ve serinletir’.
Benzer şekilde, sekizinci yüzyıldan kalma bir metinde Şubat ayında sıcak banyo yapmanız ve şarap içmeniz, Mart ayında ise nane çayı içmeniz öneriliyor.
Biraz daha garip bir tavsiye olarak metinde kasım ayı boyunca seks yerine şarap içilmesi öneriliyor.
En tuhaf ortaçağ tedavileri
Dalgalı saçlar için : Saçlarınızı tuz ve sirkeyle yıkayın, ardından yanmış yeşil kertenkele külünü yağla karıştırarak saçlarınıza sürün.
Yaralar ve kabuklanmalar : Yaralı bölgeyi peynir ve bal ile ovun ve yedi gün bekletin.
Baş ağrısı : Öğütülmüş şeftali çekirdeğini gül yağıyla karıştırıp alnınıza sürün.
‘Göbeği gevşetmek’ için : On dokuz ölçek su, üç ölçek sirke ve bir ölçek tuzu karıştırın. Karışımı için.